کد خبر: ۵۶۶۴۳
تاریخ انتشار: ۱۰:۵۸ - ۲۰ آذر ۱۴۰۴ 11 December 2025

نگاهی مختصر  به مقوله مدیریت انرژی در ساختمان

مصرف رو به رشد انرژی در بخشهای مختلف ساختمانی ، صنعتی و تولیدی، منجر به بحران ناترازی انرژی در کشور شده است.ساختمانها با سهم بیش از 40% از کل مصرف انرژی سالانه کشور، می توانند نقش قابل توجهی در مدیریت مصرف انرژی ، ارتقاء و بهره وری آن ایفا نمایند.از آنجایی که استفاده صحیح  و مناسب از انرژی مستلزم توسعه پایدار در هر جامعه  ای است، حفظ منافع ارزشمند انرژی و مدیریت صحیح مصرف آن به یکی از مهمترین مسایل روز دنیا تبدیل شده است. 

*سازه نیوز : لیلا رضایی میرقائد : مدیریت مصرف انرژی  مجموعه ای از روش ها و اقدامات مورد استفاده برای بهینه سازی مصرف انرژی است. به عبارت دیگر، بهینه سازی انرژی به معنای استفاده از پیشرفته ترین فناوری ها و علوم مدیریتی نوین برای تضمین بالاترین بازده یا کمترین میزان مصرف انرژی است. علاوه بر این، هدفاز  استفاده سیستم مدیریت مصرف انرژی در کسب و کارهای تولیدی و اقتصادی، این است که این سازمان‌ها بتوانند برنامه‌ها و رویه‌های لازم را برای بهبود بهره‌وری انرژی از جمله استفاده و مصرف آن را اجرا کنند.

چرا ما باید مصرف انرژی را رعایت کنیم؟

برای این کار دلایل زیادی وجود دارد٫ که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد؛

نگاهی مختصر  به مقوله  مدیریت انرژی در ساختمان

1.بررسی و تدوین سیاست های کلان در حوزه مدیریت انرژی
2.  بررسی و طراحی ساختار سازمانی، منابع انسانی و مالی مورد نیاز برای مدیریت انرژی
3.  تدوین برنامه برای افزایش آگاهی و آموزش پرسنل در زمینه انرژی
4.  ایجاد پایگاه های اطلاعاتی انرژی
5. راه اندازی سیستم نظارت و گزارش دوره ای
6. تدوین چک لیست ها و گروه های ممیزی دوره ای انرژی
7. شناسایی و امکان سنجی فرصت های صرفه جویی در انرژی
8. اولویت بندی و اجرای پروژه های صرفه جویی انرژی
9. ایجاد سیستم کنترل و بازبینی سالانه
10. کاهش آسیب به محیط زیست


در همین راستا ، قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ،با کمک بخشهای حاکمیتی و نهادهای فرادستگاهی و نظارتی و انجمن ها وتشکل ها و شرکتهای تولید کننده و ارائه دهنده کالاها و خدمات مرتبط با انرژی در ساختمان  در مراحل طراحی، محاسبه، اجرا، بهره برداری و نگهداری ساختمانها،(چرخه عمر ساختمان)،  به منظور اطمینان از ایمنی، بهداشت، بهره دهی مناسب، آسایش و صرفه اقتصادی مجموعه اصول و قواعد فنی، کنترل و اجرا را جهت افزایش بهره وری انرژی در ساختمانها تحت عنوان مدیریت انرژی در ساختمان (ویرایش مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان) تدوین کرده است. 
در این مبحث به موارد زیرتوجه ویژه ایی شده است:


1.فرایند بازرسی های دوره ایی در طول چرخه عمر ساختمان 
2. افزایش توجه به تاسیسات مکانیکی و الکتریکی با رویکردی کارآمد و قابل اندازه گیری از سامانه های پایش مصرف انرژی و مدیریت یکپارچه ساختمان
3. استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت انرژی 
4. استفاده از مفهوم دوقلوی دیجیتال (BIM) در اطلاعات ساختمان
5. استفاده از سامانه مدیریت یکپارچه ساختمان
6. استفاده از سامانه های پایش،زیر پایش و سامانه های کنترل ملی انرژی ساختمانهای کشور
7.  ملزم کردن ساختمانهای موجود و در حال بهره برداری کشور به رعایت ضوابط مبحث19 مقررات ملی ساختمان(ممیزی انرژی)
در پایان لازم بذکر است که تحقق اهداف مورد نظر در بحث مدیریت انرژی در ساختمان علاوه بر انطباق حداکثری ظرفیتهای فنی، اجرایی وحقوقی و اقتصادی موجود در کشور نیازمند تلفیق مقررات با ابزارهای هوشمند نظارت پذیر و فراهم سازی زیر ساخت و پیاده سازی عملی در مقیاس ملی است.دستگاه های اجرایی و نظارتی، مراجع صدور پروانه ساختمانی(شهرداری ها)،سازمان نظام مهندسی ساختمان، و همچنین افزایش آگاهی و فرهنگ سازی صحیح جامعه میتوانند مهم ترین ابزار برای مقابله با افزایش بی رویه مصرف انرژی باشند.
امید است تا با همراهی وهم افزایی جامعه مهندسی و صنعت گران عرصه ساختمان، گامی موثر در جهت حل بحران انرژی کشور برداشته شود.


منابع:
مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان
انجمن علمی مدیریت مصرف انرژی ایران
مانا سازان -جامع ترین مرجع تجهیزات برق خورشیدی در ایران
سایت رسمی INEL KALA

*عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان 


بازدید:۲۵